Cyrkulacja planetarna

Cyrkulacja planetarna obejmuje wszystkie aspekty przemieszczania się mas powietrza oraz spowodowany tymi ruchami przepływ i wymianę różnych form energii w układzie planetarnym. Od cyrkulacji o charakterze planetarnym odróżnić należy cyrkulację o małym zasięgu przestrzennym (wiatry lokalne) wywołaną specyficznymi czynnikami charakterystycznymi dla określonego obszaru. Cyrkulacja atmosfery uwarunkowana jest przede wszystkim dostawą promieniowania słonecznego do powierzchni Ziemi, na co wpływ ma kształt naszej planety oraz jej ruchy, obiegowy i obrotowy. Czynniki te powodują nierównomierny dopływ energii do powierzchni Ziemi (różny kąt padania promieni słonecznych), występowanie pór roku oraz występowanie sił Coriolisa i siły odśrodkowej, powodujących odchylenie wiatrów od ich początkowego kierunku. Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym cyrkulację jest rozmieszczenie lądów i mórz, ze względu na ich odmienne właściwości przewodnictwa cieplnego. Wszystkie te czynniki wpływają na wielkość ciśnienia atmosferycznego, którego różnice wywołują ruch powietrza. W trójwymiarowym modelu ogólnej cyrkulacji atmosfery wyróżnić można po 3 komórki cyrkulacyjne na każdej półkuli.